پرسمان3 | ||
|
چرا گواهى دو زن برابر گواهى يك مرد است؟ پاسخ: قرآن به طور صريح و آشكار دليل و فلسفهى دو شاهد زن را در آيهى 282 بقره بيان مىكند و مىفرمايد: «... وَاسْتَشْهِدُوا شَاهِدَيْنِ مِن رِجَالِكُمْ فَإِن لَمْ يَكُونَا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّن تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاءِ أَن تَضِلَّ إِحْدَاهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحْدَاهُمَا الْأُخْرَى ...» «و دو نفر از مردان (عادل) خود را بر اين حق، شاهد بگيريد، و اگر دو مرد نبودند، يك مرد و دو زن، از كسانى كه مورد رضايت و اطمينان شما هستند، انتخاب كنيد. دو زن، بايد با هم شاهد قرار گيرند، تا اگر يكى انحرافى يافت ديگرى به او يادآورى كند ...» در برخى تفاسير در جواب- اينكه چرا شهادت دو زن معادل يك مرد شمرده شده است؟- آمده: اين بدان علت است كه زن موجودى است عاطفى و احياناً ممكن است تحت تأثير قرار گيرد، لذا يك نفر ديگر به او ضميمه شده تا از تحت تأثير قرار گرفتن او جلوگيرى كند. (ان تَضل احداهما فتذكّرَ احداهما الأُخرى) «1» در تفسير نور نيز چنين آمده: «دو زن به جاى يك مرد، يا به خاطر روحيهى ظريف و عاطفى آنهاست و يا به خاطر آن است كه معمولًا زنان در مسائل مالى و اقتصادى حضور فعالى ندارند، لذا به علت ارتباط كم، اطمينان كمتر [و احتمال خطا هم بيشتر] است.» «1» از كلام مفسران بدست مىآيد كه: با توجه به ساختار وجودى زنان كه داراى عاطفه و احساسات لطيف، و مهربانىِ خاص مىباشند. [كه اين ويژگىها لازمهى يك مربى نمونه و مدير داخلى خانواده مىباشد] و از طرفى چون كمتر از مردان در اجتماع وتنگناهاى جامعه حضور دارند از اين رو زمينه اينكه تحت تأثير عواطف و احساسات قرار گيرند در وجود آنها بيشتر است به همين خاطر اگر شاهدان زن دو نفر باشند لغزش آنها نيز كمتر مىشود. يادآورى: اين حكم فقهى نه تنها عيبى بر زنان به شمار نمىآيد بلكه به نظر مىرسد كه خداوند متعال با توجه به موقعيت و روحيات حساس زنان اين حكم را وضع كرده تا بار مشكلات لغزش در شهادت را از دوش او بردارد تا بهداشت روانى و امنيت خاطر او در خانواده و جامعه بيشتر تأمين شود. چرا كه بار سنگين لغزش و پشيمانى بعد از شهادت غيرواقعى از دوش او برداشته مىشود و بديهى است كه زنان هر چه كمتر در، چنين صحنههايى [/ درگيرىها و مشاجرات و ...] مداخله، و حضور پيدا كنند از تعادل روانى بيشترى برخوردارند. و در سايه تعادل روانى و آرامش خاطر است كه يك زن مىتواند به مديريت خانواده به ويژه تربيت فرزندان برتر [/ مسئوليت بسيار مهم واصلى] بپردازد. تذكر: «اسلام» يك «دين كامل» و جهانى است و بايد از همهى جوانب به آن نگاه كرد و نظر داد، نه فقط يك مورد و از يك زاويه، مثلًا همين شهادت كه در كتابها از جنبههاى مختلف بررسى شده كه يكى از آنها از جنبهى فقهى مىباشد؛ در كتابهاى فقهى آمده كه حقوق بر دو قسم است: «حقوق الهى» و «حقوق افراد» و با تقسيماتى كه اين حقوق دارند براى اثبات بعضى از آنها فقط بايد شاهدان مرد باشند؛ و بعضى از آنها شاهد «مرد و زن» با هم لازم است ضميمه شوند؛ و بعضى از آنها شهادت و شاهد بودن زن فقط پذيرفته است مثل ولادت و ... «1» پس ما بايد در احكام و قوانين دينى «مجموع» را در نظر بگيريم. و معلوم است كه در موارد مذكور شهادت زن يا مرد، دليل بر برترى هيچ كدام نيست. __________________________________________________ (1). تفسير نمونه، ج 2، ص 287، ذيل آيهى 282 بقره __________________________________________________ (1). تفسير نور، ج 1، ص 568، ذيل آيهى 282 بقره __________________________________________________ (1). ر. ك: تحرير الوسيله حضرت امام خمينى (ره) ج 2 كتاب شهادات موضوعات مرتبط: برچسبها: |
|